facebook

Slangen

Het is vier uur in de nacht. Ik lig op een brancard in een knalgele ambulance, die vakkundig door de chauffeuse over wegen en door de donkere straten wordt gestuurd. Het hartfilmpje dat de verpleegster maakte, is de oorzaak van deze toch naar het ziekenhuis. Er klopt blijkbaar iets niet bij mij. Aan de buitenkant van de ambulance staat een opvallend symbool geschilderd, de esculaap, een slang, die zich kronkelt om een stok. Dit teken is ook vaak zichtbaar op de voorruit van een auto van een arts of bij een apotheek. Terwijl de uren verstrijken tijdens de vele onderzoeken in het ziekenhuis, denk ik na over slangen en gaan mijn gedachten terug naar een speciale zomer in Frankrijk.

Het klokje van het oude kasteeltje heeft zojuist tien uur geslagen. De glanzende dakpannen van de toren vangen de laatste zonnestralen op. We maken een avondwandeling in de Aude, een gebied in het zuiden van Frankrijk. Op dit moment van de dag is de temperatuur zeer aangenaam. Alleen het asfalt houdt de warmte van de middagzon nog vast. Daar zien we een eindje verderop een vreemd schouwspel op de weg en als we dichterbij komen, zijn we getuige van een sierlijke liefdesdans tussen twee meterslange geel gekleurde slangen, die staande op hun achterste staartstuk, zich liefkozend om elkaars bovenlijf kronkelen. Tijdens dit liefdesspel nemen ze af en toe even afstand van elkaar kop, om daarna heel liefdevol het ritueel te hervatten. Wonderschoon om naar te kijken. Jammer, dat het geluid van een fotocamera hen doet  opschrikken, waarna ze snel in het kreupelhout langs de weg verdwijnen.

Ondanks alle spanning omtrent de onderzoeken naar de toestand van mijn hart, blijf ik nadenken over dat bijzondere dier. Zo herinner ik mij ook een andere plaats, tijdens een eerdere vakantie. We bevinden ons dan in Epidaurus, Griekenland, waar  een heiligdom gebouwd was, genoemd naar de Griekse halfgod van de geneeskunde Asklepios ( Het woord esculaap komt van deze halfgod). Het is een soort cultusplaats in het noordoosten van Peloponesos. Naar dit heiligdom, dat uit meerdere publieke gebouwen bestond, waaronder een theater, een grote tempel en een ronde Tholos,  kwamen lang geleden zieke mensen om genezing te vinden. Dat kon gebeuren als men na allerlei miraculeuze handelingen kon dromen over slangen. Sommigen beweren, dat er in de diepe gracht, binnen het ronde gebouw veel heilige gele slangen krioelden. Anderen zijn daar weer niet zo zeker van. Wat was dat toch met die slangen? Waarom bevindt zich in ons symbool voor de geneeskunde een slang, die zich om een stok kronkelt?

Hoewel slangen zich vaak snel uit de voeten maken als ze mensen ontdekken en je eigenlijk niet bang zou hoeven zijn, overheerst bij ons vaak een gevoel van angst aan we aan slangen denken. Die angst heeft mensen in vroeger eeuwen al aangezet tot het vertellen van mythen en legendes waarin de slang voorkomt. Omdat slangen als ze groeien hun huid afwerpen en met een nieuwe huid verder leven, zijn mensen dat vaak gaan zien als teken van genezing, van wedergeboorte en vernieuwing. Ook komt de slang voor in de betekenis van goed en kwaad, leven en dood, soms ook als symbool van vruchtbaarheid of wijsheid, De Griekse ouroboros is een slang, die in zijn eigen staart bijt en een eeuwige cirkel vormt. Dit kun je zien als symbool voor eeuwigheid. We kennen ook de Egyptische zonnegod Atoem, die zich in zijn slangen gedaante elke ochtend vernieuwt. Ook in de bijbel komen verhalen voor over de slang. Mozes maakte een koperen slang en zette die hoog op een stok. Als mensen van het volk Israel door een slang gebeten waren , moesten ze naar de koperen slang kijken. Dan werden ze genezen. De slang gold vaak als symbool voor genezing.

Nee, ik heb niet gedroomd over een slang, ook niet omhoog gekeken naar een koperen exemplaar op een lange stok, maar me in vertrouwen overgegeven aan de kennis van artsen met een esculaap, een slang die om een stok kronkelt, als symbool voor genezing. Het blijkt dat mijn hart prachtig regelmatig klopt en voldoende zuurstof krijgt, maar ergens is er iets vreemds binnen in mij, iets wat onvindbaar is, alsof het mysterie van de slang ook in mij zijn fascinerende rol wil spelen.



Reacties zijn gesloten.